Hayri Yenigün (1893-1979)

Hayri Yenigün (1893-1979)

Recep Hayri Yenigün 1893 yılında İstanbul’da, Kumkapı semtinin Nişancı Ahmet Paşa Mahallesi’nde doğdu. İlköğrenimini “Tefeyyüz Rüştiyesi”nde tamamladıktan sonra Kumkapı’daki Fransız okulunda okudu ve “Yüksek İktisat ve Ticaret Okulu”nu bitirdi. İlk musiki derslerine rüştiyede okurken, okulun öğretmenlerinden olan Selahaddin Bey, Zekâi Dede’nin seçkin çıraklarında biriydi.

 Bu sebeple üç yıllık ders süresi boyunca klâsik besteleri, saz eserleri, solfej, nota ve marşlar öğrendi. On dört yaşında iken Aris Sahinyan’dan başladığı keman çalışmalarını, Kemani Memduh’tan aldığı pratik derslerle ilerletti. Yüksek öğrenimi sırasında İsmail Hakkı Bey’in Lâlelide açmış olduğu “Musiki Osmani”ye devam ederek bilgisini ilerletti


Balkan Savaşı’nın başladığı yıllarda İran’a gitti. Gulâm Rıza Han ve Ârif ile tanışarak İran musikisi ve edebiyatını inceledi. Sonra Rusya üzerinden Avrupa’ya geçti. I.Dünya Savaşı başlayıncaya kadar kaldığı Avrupa’da Batı Musikisi’ni yakından inceledi; bilgisini derinleştirdi. Filistin cephesinde çarpışırken İngiliz’lere esir düşerek Mısır’daki ünlü “Zakazik” kampına gönderildi. Barıştan sonra serbest bırakıldığı halde, beş-altı ay daha Kahire’de kalarak Arap musikisi hakkında bilgi edindi. Fehime Hanım’la evliydi. Kızının ölümünden sonra bir süre inzivaya çekildi; 15 Nisan 1979 tarihinde Ankara’da vefat etti.(Dr. Mehmet Nazmi Özalp: Türk Musikisi tarihi C: 2 S: 138)


Günümüze iki saz semaisi, bir aksak semai, bazı fantezi eserlerle yüz elli kadar şarkısı kalmıştır. Pek çok eseri plâklara okunmuştur. Hayri Yenigün'ü Segâh makamındaki "Ölürsem yazıktır" şarkısı ile tanırız. Orhan Seyfi Orhon şiirini 1929 yılında semai usulünde besteledi.


Ölürsem yazıktır sana kanmadan

Kollarım boynunda, halkalanmadan

Bir günüm geçmiyor, seni anmadan

Derdine katlandım, hiç usanmadan

Diyorlar, kül olmaz ateş yanmadan

Denizler durulmaz dalgalanmadan

 

 TRT kayıtlarına ilk giren eseri ise; Yahya Kemal Beyatlı'nın sözlerini yazdığı "Dün bezminizin bir ezeli neşesi vardı" güfteyi Uşşak makamındaki bestesidir.

 Dün bezminizin bir ezeli neşesi vardı

 Saz sesleri ta fecre kadar körfezi sardı

 Vakta ki sular, şarkılar inlerken ağardı

 Bendim geçen, ey sevgili, sandalla denizden!

Hazırlayan: Suat Yener

 Hayri Yenigün repertuarı:

 Aşkın beni sermest ediyorken keder olmaz Acem Aşîran Semâî Hasan Alî Yücel
 Bahar erdi yine ezhâr-ı gûnâ-gûn ayân oldu  Bûselik Aşîran Aksak Semâî _
 Ayrılık yıldönümü kalbime yâdın doluyor Hicaz Curcuna Mustafa Nâfiz Irmak
 Ey rûh-i revân dilber-i nâzende vü cânım Hicaz Aksak Hayri Tümer
 Yalanmış bülbülün sevgisi güle Hicaz Curcuna Nûrettin Artam
 Sordunuz sevdiğim güzel kadını Hicazkâr Düyek Kadir Can
 Hazırlan bu hafta çoban gelecek Hüseynî Semâî Celâl Enver Koray
 Bir gül kokusundan daha baygın nefesin var Hüzzâm Curcuna Mustafa Nâfiz Irmak
 Bir gün gelecek sen de nihâyet solacaksın  Hüzzâm Düyek M.Cenâni Kandiye
 Ölürsem yazıktır sana kanmadan Hüzzâm Yürük Semâî Orhan Seyfi Orhon
 Tâze bir gül gibi yâdımda hayâlin kaldı Hüzzâm Curcuna _
 Uyuturken beni sevdâsı ipek bir kanadın Isfahan Aksak Mustafa Nâfiz Irmak
 Çılgınca seviştik o benim candan eşimdi Kürdîli Hicazkâr Semâî Mustafa Nâfiz Irmak
 Gel koynuma gir lâne-i can kendi evindir Mâhûr Türk Aksağı M.Cenânî Kandiye
 Yemeni bağlamış telli başına Mâhûr Curcuna H.Avni Ozan
 Dün kahkahalar yükseliyorken evinizden Nihâvend Aksak Yahyâ Kemâl Beyatlı
 Her gün bu nazlanış kaçış her gün ... Nihâvend Curcuna _
 Zeyneb'in saçları kumraldı anne Nihâvend Raks Aksağı Nûrettin Artam
 Anlattı erenler bir bahar değil  Rast Yürük Semâî Fâruk Nâfiz Çamlıbel
 Sevdâya düşüp şevk ile efgan bir olurmuş Rast Yürük Semâî _
 Ben bu mihnetler içinde buldum artık hâlimi Sabâ Devr-i Hindî _
 Bülbül dedim dikenli gül sevilir mi  Segâh Sofyan Aka Gündüz Kutbay
 Her gün o güzel sâhile yalnızca inerdi  Segâh(Hüzzâm) Curcuna Celâl Enver Koray
 Kalbim gibi solgun yüzü her an kamer'in de  Sultânî Yegâh Yürük Semâî _
 Şimdi ay bir serv-i sîmîndir suda Şevkefzâ Aksak Fâruk Nâfiz Çamlıbel
 Dün bezmimizin bir ezeli neş'esi vardır Uşşâk Sengin Semâî Yahyâ Kemâl Beyatlı
 Enîn-i rûhumu teskîn eden bülbülden âlâdır Uşşâk Düyek _
 Sevilmiyor dedik amma hakikat öyle değil Uşşâk Düyek Ömer Nâci Efendi(Muâllim)


22.08.2017