| Dök zülfünü meydane gel |
| Sür atını ferzane gel |
| Al daireni hengame gel |
|
| Mustafa Çavuş'un hayatı hakkında kesin bir bilgi yok. Dr. Suphi Ezgi bazı kaynaklara |
| dayanarak ailesinin Kadıköyü'nde oturduğunu, Kadıköylü Kadı Mehmet Efendi'nin oğlu |
| olduğunu, bu yüzden "Kadı-zâde" adını aldığını söylüyor. |
| Doğum tarihi hakkında kesin olmamakla beraber 1700 yılı olduğu sanılıyor. |
|
| Enderun'dan yetişti ve saray geleneklerine göre "Çavuş" luk rütbesine kadar yükseldi. |
| 1729 yılında Endurun'da hanendelik yaptı. |
| 1733 yılında yayınlanan "Güfte Mecmuası”nda bir güftesinin bulunduğu kanıtlanmıştır. |
| Tamburi adını alması Halk Edebiyatı türünde şiirler yazmış olmasından olduğu sanılır. Bu |
| vasıfla da "Aşık" olarak diye anılmıştır. |
|
| Mustafa Çavuş'un tarzı son derece zarif, şuh, samimi ve akıcıdır. 3oo yıllık geçmişe rağmen |
| günümüzde şarkıları çok beğenilir. |
| Şarkıları büyüleyici çok güzel nağmelerle örülmüştür. En klasik formlardan halk tabakasına |
| kadar herkesin beğenisini kazanacak türden eserlerdir. |
|
| Bu şakrak, sevimli, neşeli ve çarpıcı üslûbun anlaşılması ve bellenmesi kolay olduğu, her |
| zevke hitap ettiği için günümüze altmış dört eseri gelebilmiştir. |
|
| 36 eserini Dr. Suphi Ezgi 1948 yılında İstanbul Belediye Konservatuarı aracılığı ile yayınladı. |
| "Dök zülfünü meydane gel" güfteli Hisar Buselik makamındaki şarkının aranağmesini de |
| Udi Nevres Bey bestelemiştir. Birçok eseri de unutulmuştur. Eserlerinin biri beste, diğerleri |
| ise şarkı formundadır. |
|
| Mustafa Çavuş güçlü bir "Hece Şairi" hece şairidir. "Cinaslı" bir şiiri bu örneği vermektedir. |
|
| Keremkani efendim gel gül yüze, |
| Bülbül gibi hasret oldum gül yüze, |
| Günde yüzün elli kerre görsem de, |
| Tamahkârım, gözüm doymaz gül yüze. |
|
| Nar-ı firkat yerden göğe erişti, |
| Burcu ahım kamer ile buluştu, |
| Yüz elli yıl ede bari ömrünü, |
| Zâhir bâtın yıldızımız barıştı. |
|
| Ne mümkindir ben durayım yüz yüze, |
| Seyreyleyim hali aşkım yüz yüze, |
| Sultanı aşk dergahında Tamburi, |
| Çek çileni bir gün gele yüz yüze. |
|
| Buselik Makamı için yazdığı dörtlük şöyledir: |
|
| Mecnn misal gibi halim, |
| Sevdiğimi bilir bari. |
| Tamburi'nin her nağmesi, |
| Buselik'tir gülizarı. |
|
| Muhayyer makamından bestelediği bir başka şiirinin son dörtlüğü ise şudur: |
|
| Okundukça beste dilde, |
| Tamburi'yi pek tut elde. |
| Sen çıkarma, gözle aşkın; |
| Muhayyer'dir zira perde. |
|
| Mustafa Çavuş tam Halk şairi idi. Fakat Endurun'da aldığı eğitim onun iyi bir klasikçi olmasını |
| sağlamıştır. Şiirleri türkü formuna yakın olmasına kendisi bestede şarkı formunu kullanarak |
| iyi bir bestekar olduğunu kanıtlamıştır. |
|
| Türkü formundaki şiirine bir örnek |
|
| İki ahu bir derede su içer, |
| Dertli ahu dertsizlere dert saçar, |
| Nazlı yarim nasıl benden vazgeçer ? |
| Varsın avcı başka avlar avlasın, |
| Tazıları dağdan dağa yollasın. |
|
| Çıka çıka şu dağları yoruldum, |
| Ben ahunun gözlerine vuruldum, |
| Ahum için bu yerlere kul oldum, |
| Varsın avcı başka avlar avlasın, |
| Tazıları dağdan dağa yollasın. |
| Son olarak şu güzel şiirini vermekle yetinelim: |
|
| Aşık mısın Tamburi sen ? |
| Gör kendini , haddin bil sen |
| Açılırsa gül cemali, |
| Nice olur halin görsen. |
|
|
| Hazırlayan: Suat Yener |
|
|
| Kaynaklar: |
|
| www.turkmusikisi.com…….....Tahir Aydoğdu |
| Büyük Türk Musikisi Ansiklopedisi Cilt 1-2 …….Yılmaz Öztuna |
| Musiki Klavuzu Sözlü Eserler Antolojisi. ……...Suat Yener |
|
|
| Tanburi Mustafa Çavuş Şarkıları |
