Bestenigar Makamı:

 

 

 

 

Türk musikisinin en eski makamlarında birindir. 1425  yılından beri kullanıldığı tahmin edilir.

Nigar, Saba 'nın eski adıdır. Beste makamın dörtlü ile bittiğini işaret eder. Bu oluşumdan

dolayı günümüze kadar "Bestenigar" olarak gelmiştir.

 

Nigar' ın lügat manası "güzel yüzlü sevgili" olduğu için "Sevgiliye yapılan beste "

olarak ta değerlendirebiliriz.

 

 

Izdırap, hüzün, matem, dindarlık ve vuslat duygularını taşır

Dinçlik ve kuvvet verir.

 

 

 

 

 

Saba makamına Irak makamının pes dörtlüsünün eklenmesi ile oluşur. Bu dörtlü

Segah dörtlüsünün Irak perdesindeki "şeddi" dir.

 

İnici-çıkıcı olarak seyir eder.

 

 

Irak perdesinde (fa diyez) karar verir.

 

Segah ve Hicaz bemolleri ile donanır.

 

 

 

 

Bestenigar makamında, bu makamı teşkil eden Saba ve Irak makamları içinde, Saba

makamının güçlüsü Çargah, Irak makamının güçlüsü ise Dügah'tır.

Bestenigarın çeşnisini meydana getiren seyir sırasında Bestenigar tamamlamak için, önce

Saba makamı icra olunur. Saba yeteri kadar gösterildikten sonra Irak makamı seyrine geçilir.

Bu geçişte Saba makamında kullanılan Nim Hicaz (Re bakiye bemol) perdesi kaldırılır

Neva perdesi açılır. Sonra, güçlü perdesi olan Çargah perdesinden de güçlü görevi kaldırılır

ve Irak makamının Dügah perdesine güçlülük görevi eklenerek, Irak makamının karar

perdesi olan Irak perdesinde karara varılır.

 

 

 

 

Abdülkadir Meragi'nin "Derviş reca-yi padişahi neküned" güfteli Bestenigar Nakış Yürük

Semaisinde bu değişiklikleri çok açık bir şekilde görülür:

 

Donanımda bulunan Saba bemolü geçkinin yapıldığı sırada hüviyetini değiştirerek Neva'ya

dönüşmüş ve yine güçlü olan Çargah perdesi de güçlülüğünü yitirerek, Irak makamı seyri

içinde Dügah perdesi güçlü görevini yüklenerek Irak makamının seyri ile çeşnisi meydana

getirilmiş, hem hüviyet hem de görev değişiklikleri yapılmıştır.