MUSİKİ KLAVUZU

Ali Şenozan hayatı ve eserleri

Henüz 11 yaşındayken hocası Arif Nihat Aka’nın “Yaz bakalım” sözü ile ezberlettiği müzik tarifi ile çocuk yaşta musiki eğitimine başlamış oldu.

“Müzik: Kulağımıza gelen sesleri bir sanat öyküsü ile tanıtan, çalınıp söylendiği zaman, ruhumuz üzerinde zevkle coşkunluk seslerinin düzenini öğreten ilimdir.”

07.06.1939 yılında Adana’nın Sugediği Mahallesi 82 sokak 2 no’lu hanesinde doğan Ali Şenozan. İnkılâp İlkokulu, Tepebağ Ortaokulu ve Adana Erkek Lisesi’ni bitirdi.

Ortaokul sıralarında Arif Nihat Aka’dan nota, usul, feyiz ve makam dersleri aldı. Daha sonra Arif Nihat Aka'nın yardımcısı olarak hocalığa başlayan Şenozan,  Adana Erkek Lisesi Korosu'nu kurdu ve çalıştırdı.

Ali Kaptıkaçtı, Ali Şenozan oluyor

1958 yılında İstanbul Belediyesi Konservatuvarı'nda açılan ve 148 kişinin girdiği şan ve okuma tarzı sınavını birincilikle kazandı. O zaman ki sınavın komisyonunda Duri Turan, Münir Nurettin Selçuk , Refik Fersan, Faire Fersan ve Kemal Gürses bulunuyordu.

Komisyon üyeleri; “Adın, soyadın ne evladım?” deyince “Ali Kaptıkaçtı” dedi. Komisyon üyeleri önce kahkaha ile gülüp sonra özür dilediler.

Daha sonra bestelediği bir şarkıyı Gönül Akın’a verdi. Sanatçı bu şarkıyı okuyacağı üstada haber verdi. Radyo anons yapılırken bestekârı “Ali Bey” diye tanıtılınca soyadını değiştirmek istedi. Bir gün cümbüşle evde “Gözlerinden içti gönlüm neşeyi” şarkısını söylüyordu, arkadaşı Rifat Veziroğlu;

“Ali sen soyadı arıyordun değil mi? Bak sana göre soyadı Şenozan” dedi. Söylediği şarkı Şükrü Şenozan’ındı. Üstadın hoşuna gitmişti. Ertesi gün Laika Karabey’i arayarak durumu anlattı.

“Tam sana göre soyadı” deyince üstat “Ali Şenozan” olarak anılmaya başladı.

Laika Karabey İle Bir Anı

Laika Karabey, birgün Ali Şenozan'ı dinledikten sonra:

"Seni yetiştiren hocayı tanımak isterim. Ancak bu kadar güzel bir eğitim olabilir" diyor.

Arif Nihat Aka, İstanbul'da Ütadı ziyaret edince Üstat hemen Laika Hanım'ı arıyor:

"Hocam Adana'dan geldi. Neredeyseniz ziyaretinize gelmek istiyoruz" deyince Laika Hanım: 

"Neredeyseniz ben gelim. Bu kadar kıymetli sanatçıyı yetiştiren Hoca'ın ayağına ben gelmek isterim" diyor.

Sanatçılık Yolundaki Yokuşlar

İstanbul Belediyesi Konservatuvarı'nda Münir Nurettin Selçuk'dan istifade etti, Türk Müziği Derneği'nde  Çimuçen Tanrıkorur, Erdoğan Köroğlu, Teoman Apay, Şekip Ayhan Özışık, Tülin Yakarçelik gibi sanatçılarla birlikte oldu. Emin Ongan, Cevdet Çağla, Dr. Alaattin Yavaşça gibi üstatlarla yakın dostlukları oldu

1959 yılında Adana'ya dönen Şenozan, Adana Paksoy Fabrikasında çalışmaya başladı.

1960 yılında Polatlı Topçu Okulundaki askerlik döneminden sonra, Çorlu 301. Topçu Alayı'na gitti, moral gecelerinde konserler verdi. Kapanan Kırklareli Müzik Cemiyeti’ni Ecz. Tevfik  Bey'le birlikte açtı.

1959 Yılında TRT 'nin açtığı " Stajyer Solistlik " sınavına girdi fakat sınav komiyonundaki anlaşmazlık sonucu sınav iptal edildi. Şenozan anısını şöyle anlatıyor;

" 1500 kişinin girdiği imtihanda herkes benim kazanacağıma garanti gözüyle bakıyordum. Sınav iptal edilince çok üzüldüm. Bu sırada Seyfettin Sığmaz yanıma gelerek elini omzuma attı ve ‘Hiç üzülme sen bu radyoya gireceksin’ dedi.

 05.09.1966 yılında bu defa TRT’nin açtığı "Doğrudan Sanatçı" sınavı vardı. Sınava girdim ve kazandım. Seyfettin Sığmaz'la yine karşılaştım. Aynı edayla elini omzuma koyarak ‘Dadaşsan demedim mi ben sana sen bu radyoya gireceksin diye ?’ dedi "

1966 yılında Ankara Radyosu'nda açılan sanatçı sınavını kazanarak ses sanatçısı olarak göreve başladı.

1979 yılında açılan sınav sonucu topluluk şefi oldu. Ankara Radyosu'nda, Topluluk Şefi ve Ses Sanatçılığı görev yaptı. SSK Türk Sanat Müziği Korosu'nu çalıştırdı. TRT 'de kurul üyeliği görevini yapan Şenozan, TRT Merkez Denetim Kuruluğu Üyeliği ve TRT Repertuar Kurulu Üyeliği görevlerinde bulunmuştur.

 07.06.2004 yılında yaş haddinden emekliye ayrıldı.

Adana'daki Sanat Hayatı

1962 yılında Hocası Arif Nihat Aka'nın yönettiği Adana Halk Eğitim Merkezi Müzik Kolu’na başladı. Hocasının isteği üzerine Ankara Radyosu'na başlayana kadar müzik kolunu çalıştırdı ve yönetti.

1986 yılında Adana Büyükşehir Belediyesi Konservatuvarı'na sanat yönetmeni olarak dört yıl çalıştı. Fakat belediyedeki görev değişikliğinden dolayı Konservatuvar dağılacak duruma geldi. Daha sonra 2004 yılında tekrar Konservatuvarın yönetimine gelen Şenozan, işlerinin yoğunluğu ve Ankara'da ikamet etmesinden dolayı 2008 yılında bırakmak zorunda kaldı. 2011 yılında üçüncü kez Adana Büyükşehir Belediyesi Konservatuvarı'na sanat yönetmeni olarak geldi ve bu dönemde Büyükşehir Belediyesi’nin meclis kararı ile konservatuvara adı verildi.

Ali Şenozan bugüne kadar TRT dışında birçok derneklerde de koro şefi hoca olarak görev yaptı. Hacettepe Üniversitesi Korosu, Otadoğu Üniversitesi Korosu, Ankara Öğretmen Okulu Korosu, Melodiler Müzik Derneği, TRT Memurlar Korosu, Yüksek İhtisas Hastanesi Müzik Topluluğu, Kayseri Melikgazi Belediyesi Konservatuvarı, Adana Büyükşehir Belediye Konservatuvarı'ında hocalık ve Konya Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olarak faaliyetlerde bulundu.

1956 yılında başladığı beste çalışmaları devam etmekte olan Şenozan, evli ve iki çocuk babasıdır. Üç torun sahibi olan bestekârımız, torunlarına sevgisini aşağıdaki üç beste ile ölümsüzleştirmiştir."Çağla su" Çağla için ,"Birden içime neşe doldu" Buğra için , "Bebeğim güzel Nehir ' im"  Nehir için bestelemiştir.

Beni bırakıp burada gitme güzeller güzeli

Söz Yazarı Mehmet Ebrulan ile Şenozan’nın yakın dostlukları vardı. Mehmet Ebrulan bir gün yüzü solmuş ve bitkin vaziyette Ali Şenozan’nın yanına gelir. Elindeki kâğıtta. Şiiri yazıyordu ve Ali Şenozan’a uzattı:

“Al baba. Bu çocuğumun son hatırasıdır” dedi ve gitti.

Erbulan’nın oğlu 15 gündür hastanede komada yatıyordu. Şenozan, dondu kaldı ne yapacağını bilmiyordu. Herkesin bir kadın sevgisi olarak sandığı bu şarkı gerçekten çocuğundan umut bekleyen babanın çaresizliğini anlatıyordu. Sonrasında mutlulukla sonuçlandı ve Erbulan’nın yavrusu sağlığına kavuştu.

Üstat, bu anının eserini titizlikle inceledi ve Hüzzam makamında besteledi.Bu eser 1984 yılında Milliyet Gazetesi’nin düzenlediği " Yılın on şarkısı " yarışmasında ödüllerindi: 

Beni bırakıp burada gitme güzeller güzeli

Ermeden daha murada gitme güzeller güzeli

Garip gönlümün maralı göz yaşlı gönül karalı

Bırakıp beni yaralı gitme güzeller güzeli

Zeytin gözlüm melek yüzlüm

Tatlı dillim şirin sözlüm

Sürmelim sevgilim nazlım gitme güzeller güzeli

Gelmeden yolun ucuna ne dedim gitti gücüne

Dayanmam bu acına gitme güzeller güzeli

Üstat, Kırıkkale’ye gittiğinde çocukluk arkadaşı Erol İşisağ ile karşılaşır. Biraz sohbet ettikten sonra Erol Bey, üstadı fotoğrafçı ve şair olan Cengiz Altıntaş ile tanıştırdı. Bu tanışıklık ileride çok yakın dostluğa dönüştü.

Bir gün sohbetin derinleştiği sırada şarkılardan ve şiirlerden bahsedildi. O sıralarda bestekâr Mehmet Ilgın, Cengiz Altıntaş’ın “Ağlama değmez hayat” dizeli güftesini bestelemişti. Şarkı tutulmasına rağmen Coşkun Bey bu şarkıyı beğenmemişti. Bu şarkıyı çocuk şarkısına benzetmişti. Üstat, Cengiz Bey’den rica minnet bir şiirini aldı. O güzel sohbetin ve Cengiz Bey’e duyduğu yakınlığın etkisinden olacak.

Kırıkkale’den Ankara’ya gelene melodi güzelliklerini beyninden geçirdi. Öyle kendini kaptırmıştı ki melodilerle şarkı bütünleşti. Ankara’da otobüsten inerken şarkıyı bitirmiş ve notaya almıştı.

Aşk oduna yandı gönül    

Aşktan usandı gönül

Bende benlik kalmadı

Çok geç uslandı gönül

Ağlatırken güldürdü

Serüvenler sürdürdü

Zaman zaman öldürdü

Çok geç uslandı gönül

Geçti artık genç yıllar

Ne aşk kaldı ne bahar

Cengiz Altıntaş, şiiri kendine ait olan Rast makamındaki şarkısını dinledikten sonra Ali Şenozan’a; “Çok şükür gözümü kapamadan şiirimden birinin istediğim şekilde bestelendiğini gördüm” der.

Gittiğin Yolları, Yakın Sanarak

Austin Ali Bey’in çay bahçesinde Ali Şenozan ile sohbete dalmıştık. Yanımızda Kanuni Toktay Sökmen ve müessese sahibi Austin Ali Bey vardı. Konu musikiden açıldı. Ali Şenozan’nın “Gittiğin yolları yakın sanarak” isimli eserinin hikâyesini merak ediyordum. Her defasında anlatacak oluyor fakat bir türlü anlatmıyordu. Bu defa inatla üstüne gittim ve anlatmaya başladı. Hikâye şöyle:

Üstat askerdeyken Eşi Bedriye Hanım ile nişanlıydı. Bedriye Hanım bir gün dergide bulduğu şiiri Üstada gönderiyor. Üstat bu şiiri saklıyor. Askerden döndükten sonra Bestekâr Necip Mirkelamoğlu’nun işletmeciliğini yaptığı Gül Ağacı Gazinosu’da sahne alıyordu. Sabaha doğru evine geldi ve aklına nişanlısının askerde kendine gönderdiği şiir geldi. Okumaya başladı. Şiir üzerinde melodiler birden yerine oturmuştu. Kendi deyiminle:

“Beste yapmak bir şimşek çakması gibidir. Şimşeğin verdiği ışıkla ya hemen bestelersin veya tekrar için o ışığı belki aylarca beklersin”.

Üstat o ışıkla şiiri bestelemiş.

Gittiğin yolları, yakın sanarak,       

Hasretin zehriyle, her an yanarak. 

Gözlerim enginde, seni anarak,       

Günlerce yolunu, bekleyeceğim,      

Fakat bir türlü beste bitmiyor ve notalar yerine oturmuyordu. Sabah radyoya gidecekti yatması lazımdı. Yatağa uzandı ve uykuya hazırlanırken birden yataktan fırladı hemen udunu eline aldı ve “Ölünceye dek seni, unutmayacağım” şiirin sonuna sözlerini ekledi ve beste oluşmuştu. Ortaya güzel bir Rast şarkı çıkmıştı.

Emel Sayın ve Ziya Taşkent plağa okudu. Plaklar satış rekoru kırdı. Ali Şenozan şairi bilmediği için güfte bölümünü boş bırakmıştı.

Olanlar ondan sonra oldu. Şiire sahip çıkanların sayısı yirmi kişiyi geçti. Ve bir akşam vakti şiirin gerçek sahibi geldi. Elinde 1955 yılında Çınaraltı Mecmuası’nda kendi adıyla şiirin yayınlandığını gösterdi. Bu kişi şair Tevfik Bayraktar’dı. Üstat güfte hakkını sahibine verdi.

Askerlik yaparken nişanlısının bir dergiden kesip gönderdiği şiir yıllar sonra dillerden düşmeyen nağmelere dönüştü. 1993 yılı Milliyet gazetesi Yılın on şarkısı ödüllü şarkısı oldu.

Gittiğin yolları yakın sanarak

Hasretin zehrine her an yanarak

Gözlerim enginden seni anarak

Günlerce yolunu bekleyeceğim

Ölünceye dek seni unutmayacağım               

Mevsimler durmadan eriyip gitsin

Bahçemde bülbülün şarkısı dinsin

Ne çıkar bu gönül cefanı çeksin

Aylarca yolunu bekleyeceğim

Ölünceye dek seni unutmayacağım

Kırlarda çiçekler büsbütün solsa

Mehtaplı geceler karanlık olsa

Kalbime dünyanın hüzünü dolsa

Yıllarca yolunu bekleyeceğim

Ölünceye dek seni unutmayacağım

Milliyet Gazetesi beste ödülü

Sözlerini Ayten Uğuralp’ın yazdığı ve 1991 yılında Milliyet Gazetesi’nin düzenlediği beste yarışmasında ödül alan:

Hasreti yıllara sor ırağı yollara sor

Beni ellere sorma o mahsun kullara sor

Kınalı ellere sor incecik bellere sor

Dalında boynu bükük sararan güllere sor

O yanık türküne sor şu geçen ömrüme sor

Elde arama beni a canım kendine sor

Kınalı ellere sor incecik bellere sor

Dalında boynu bükük sararan güllere sor

Güfteyi Muhayyerkürdî makamında besteledi.

Kenan Evren İle

Ankara Üniversitesi Korosunun konserinden sonra 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren konserin başarılı geçmesinden dolayı Ali Şenozan ve korosunu tebrik ederken.

Ankara - 1984

Konuğu Rauf Denktaş

Uluslar arası düzeyde bir çok konser veren Şenozan, Kıbrıs Dom Oteli'ndeki konserine gelen Kuzey Kıbrıs Cumhuriyeti, Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş ve eşi ile birlikte.

26. Nisan. 1980

Dostluklar

Uzun yıllar kurdukları dostlukla yaşayan Ali Şenozan, Bestekâr Hasan Özçivi ve Kanuni Zeki Torun Adana Halk Eğitim Merkezi yıllarında.

Hazırlayan: Suat Yener

Kaynak göstermeden kullanmayınız.

Ali Şenozan Şarkıları