MUSİKİ KLAVUZU

Farabi

Felsefeci , Şair, Rübab Sazının Mucidi

Farabi

873 senesinde Türkistan’ın Farab şehrinde doğmuş. İlk tahsilini Farab’da görmüş. Arapça, Farsça, Grekçe ve Latince’yi çok iyi öğrenmiş. Kitaplarını Arapça yazan bir musiki üstadıydı. Kanun adındaki çalgı aletini onun bulduğu rivayet edilir. Ayrıca Rübab denilen çağlıyı da o geliştirip, bu günkü şekle soktuğu bilinir. Aristo’dan sonra gelen bir felsefeci olarak kabul edilir.

Etnik kimliği tartışmalıdır. Kimi kaynaklara göre Fars kimilerine göre Türk kökenlidir. Ancak Farabi, bütün eserlerini Arapça yazmıştır. Farabi Aristo'nun temel eserlerinin birçoğunu Arapça'ya yeniden çevirmiş, bu eserlerin anlaşılabilmesini sağlayan şerhler yazmıştır. Bu yanıyla hem İslam dünyasında antik felsefenin anlaşılmasını sağlamış, hem de Arapça'nın bir felsefe dili haline gelmesine büyük bir katkı yapmıştır

Farabi’nin, “El kitabı-ı musiki-l kebir”(Müzik Kitabı )  o güne kadar musiki ilmi hakkında yazılmış olan en önemli ve en büyük kitaptır. Will Durant'a göre Farabi'nin bu büyük musiki kitabı müzik teorisi alanında  ortaçağın en büyük eseridir. Doğu müziğinin en büyük dayanağı olan Büyük Müzik Kitabı’nda “Kanun”, Ud gibi birçok eseri ilk defa tarif etmiştir. Faziletli Devlet(Erdemli Devlet) adlı eser de doğudaki toplumcu fikir açısından bir ilktir. Eylemlerde ahlak ve erdemden yola çıkar ve toplumsallığın önemini vurgular.  

Ses ölçümü için bir alet icat etmiş ve fasılaları üzerinde denemiştir.   Farabi'nin önceki filozoflardan özellikle Aristo’dan ve kendi dönemindekilerden en önemli farkı onun  musiki teorisi konusunda benzersiz  olmasının yanında  ud çalmada ve icra konusunda da maharetli olduğudur. (Farabi'nin Hayatı, Dönemi Ve Musiki'deki Yeri; Doç.Dr. Seyyid Ahmet Rıza Hızri- http://www.irankulturevi.com/)