Osman Nihat Akın (1905-1959)

Osman Nihat Akın  (1905-1959)

Naylon Proföser

Osman Nihat Akın  


1905 senesinde, Bakırköy'ünde dünyaya gelen Osman Nihat Akın’daki Musiki kabiliyetini, ortaokula gittiği sıralarda, kendisine Musiki hocalığı yapmış olan piyanist Sadri Bey sezmiş ve kendisiyle yakından ilgilenerek okuldan mezun oluncaya kadar, ona iyi denecek kadar piyano çalmasını da öğretmiştir.

İlk Beste:

 Osman Nihat Akın, bestekâr, edip ve yazarlarımızdan Ahmet Rasim'in de torunudur. Dedesinin emirlerini yerine getirerek, ilk önce iktisat eğitimini tamamladı ve ancak ondan sonra, Musiki ile fiilen uğraşmağa başladı. Leon Hancıyan'ın teşvikiyle Suzinak makamında ilk bestesi “Ne müşkülmüş seni sevmek, sana yâr olmak” güfteli Suzinak makamındaki şarkısıdır. Kendisinin söylediğine göre dedesi bir gün yanına çağırarak bir şeyler okumasını söylemiş.

 Ne müşkülmüş seni sevmek, sana yar olmak

Dil şad olmak isterken perişan olmak

Reva mıdır yar olanın kalbi zar olmak

Dil şad olmak isterken perişan olmak

Osman Nihat Akın bu eserini okuyunca, çok beğenen Ahmet Rasim Bey, kimin olduğunu sormuş. Kendi eseri olduğunu söylemeye cesaret edemeyerek Hacı Arif Bey’in olduğunu söylemiş.

Duygulanarak gözleri dolan Ahmet Rasim Bey; “Böyle bir eseri ancak o yapabilir” diye söylenmiş. Osman Nihat, şarkısının beğenildiğinden cesaret alınca dedesine gerçeği anlatmış, buna çok kızan dedesi: “Düzenbaz, yalancı” diyerek bastonla kovalamış. Ahmet Rasim, torunundaki bu yeteneği anlayınca onunla yakından ilgilenmeye başlamış ve önemli katkıları olmuş.

Geniş ansiklopedik bilgisi sayesinde, her konuda yazılar, fıkralar, makaleler yazdığı gibi, kendine has olan zarif nükte ve buluşlarıyla Osman Nihat, basın âleminde de, kendine şöhret yapmağa muvaffak olmuş kalemlerimizden biriydi. İnandığı davaların müthiş bir savunucusu ve takipçisiydi.

 

Zor problemleri basite indirgemek hususundaki kabiliyeti sayesinde, ekonomi ve işletme ekonomisi konusundaki dersleri, talebe camiasındaki büyük bir alaka ve sempati ile karşılandığı gibi klasik eğitim yerine, yaşanılan hayattan bulup çıkardığı örneklerle ders verişi, hocalık hayatındaki başarısının sırlarından birini teşkil ettiği için talebeleri ona "Naylon Profesör" ismini takmışlardı.


Osman Nihat Akın, Türk müziğini hor görenlere şu espriyi yapmıştır: “Oğlan çocuğu doğacak diye evdeki kız çocuğunun gırtlağını mı sıkmak lazım!”

Bir Nükte

 

Osman Nihat, gençlik yıllarında, yolda bir kız görür. Güzel kıza vurulur ve peşinden gitmeye başlar. Issız bir yerde yaklaşarak güzel nağmeler yağdırmaya başlar. Fakat kız hiç yüz vermemektir. Ele avuca sığmayan Osman Nihat işi kolay kolay bırakır mı? Nüktelere devam eder.

 

Kız en sonunda hırçınlaşarak: “Yeter ha! Şimdi polise veririm” tehdit etmiş.

 

Osman Nihat: “Aman Hanımefendi etmeyin. Niye polise de bana değil” demiş.

 

Yine Bu Yıl Ada Sensiz

 

Tarihçi, yazar, şair, Darülfünun Tarih Müderrisi Ahmet Refik Altınay,1881 yılında Beşiktaş'ta doğdu.

 

Ahmet Refik Altınay, Türkiye'de popüler tarihçiliğin kurucusu ve en başarılı kalemi sayılır. Yazdığı yüze yakın kitap ve bine yakın makalede, resmi belgeleri ve diğer tarihsel kaynakları titizlikle yorumlayarak kullanmış, gerektiğinde öyküleştirerek anlatmıştır. Ekim 1937 tarihinde İstanbul'da 56 yaşında iken zatürreeden vefat etti.

 

Osman Nihat ile Altınay iyi arkadaşlardı, beraber tavla oynar ve Büyükada Dil Burnu'nda beraber gezerlerdi. Kader onları 1937 yılında Altınay'ın ölümü ile ayırdı. Bu duruma çok üzülen Osman Nihat Akın, Altınay'ın birinci yıl dönümünde yine Dil Burnu’nda gezerken hislerini nağmeye döktü ve dilimizden düşmeyen  “Yine bu yıl ada sensiz içime hiç sinmedi” isimli Nihavent şarkıyı arkadaşının anısına besteledi.

 

Yine bu yıl ada sensiz içime hiç sinmedi

Dil'de yalnız dolaştım hep, gözyaşlarım dinmedi

Bende şaştım nasıl oldu yüreğime inmedi

Dil'de yalnız dolaştım hep, gözyaşlarım dinmedi

 

PTT Müfettişliği

 

Osman Nihat Akın, PTT müfettişliği yapıyordu. Bir gün bir şubeye teftişe gidiyor. Teftiş sonunda evrak üzerinde alınan netice ile kasa içindeki para birbirini tutmaz. 25 lira eksiktir. Osman Nihat Bey müdüre, şubenin yan tarafındaki malmüdürlüğüne gitmesini, nihai sayımın onu tarafından yapılmasını ister. Malmüdürü gelir sayım yapılır ve para tamam çıkar. Teftiş de olumlu biter.

 

Aradan birkaç ay geçer. Teftiş odasında iken, bir mektup gelir. Mektubu gönderen teftişe gittiği şube müdürüdür. Mektubu hem okur, hem ağlar. Merakla oradakiler sorunca anlatır. Mektupta şöyle diyordur:

 

“Beni malmüdürünü çağırmaya gönderdiğinizde 25 lirayı siz cebinizden tamamladınız, haliyle kasa tamam çıktı. Evet, parayı ben almıştım. Hanımım çok hasta idi, ilaç ve doktor parası yapıp sonra iade edecektim. Siz aniden gelmiş oldunuz. Yerine koyamadım. Sizin ince ve hassas kalbiniz durumu anladı ki: bana mesele yaşatmadınız. Bu yüzden size minnettarım.”

 

Herkes duygulanır ve üstadı hararetle tebrik ederler.. Daha sonra içlerinden biri üstadı ispiyonlamış, vazifeyi suiistimal etti ve yolsuzluğa çanak tuttu diye. Üstadın karakteri herkesçe bilindiğinden, bir şey yapılmamış. 

  

 14 Ekim 1959 tarihinde akciğer kanserinden 54 yaşında öldü ve Karacaahmet mezarlığına defnedildi.   


Nihavent makamının vazgeçilmez bestecileri arasındadır.Güzel bir göz beni attı bu derin sevdaya”, “Göze mi geldim sen mi unuttun”, “ Sensiz geçen her gün gecelerden de siyahtır”, “Bir ihtimal daha var o da ölmek mi dersin”, “Geçti hayal içinde bunca yıl bir gün gibi ”, “ Körfez'deki dalgın suya bir bak göreceksin ” gibi Nihavent eserleri bestelemiştir.

 

Dedesi Ahmet Rasim Bey’in etkisinde kalarak Suzinak makamını da ustalıkla kullanmıştır. İlk bestesi “Ne müşkülmüş seni sevmek, sana yar olmak” ve özellikle Celâdet Barbarosoğlu’nun sözlerini yazdığı:

Cevrin yeter artık bu kadar olma sitemkâr

Sen olmazsan bu âlemde benim söyle neyim var

Bir yan bakışın ruhumu baştanbaşa sarar

Sen olmazsan bu âlemde benim söyle neyim var

Suzinak bestesi şarkı formunun en güzel örneklerinden biridir. Eserlerinin çoğunda şarkı formunu görebiliriz. Özellikle şair Kemal Şakir Yakar’ın güftelerine önem vermiştir. Suzinak makamında “ Ellere uzaktan bak bana yakın gel”, Nihavent makamındaki “ Sensiz geçen her gün gecelerden de siyahtır”  

 Uşşak makamında tek bestesi vardır:

Bir güneş bahtıma bir gün doğacaktır sanırım

Kara bahtım o gün aydınlanacaktır sanırım

Gönül elbet bu tükenmez geceden kurtulacak

Kara bahtım o gün aydınlanacaktır sanırım

Şair ve bestekâr arasındaki uyumun ön güzel örnekleridir. Bestekârlığı kadarda güftekârlığıda önemliydi. Şükrü Tunar’ın “Bir zamanlar maziye bak ne kadar şendik” ve “Gurbet elde her akşam battı bağrımda güneş” Hüzzam şarkılarının güftesinde Osman Nihat akın imzası vardır.

Hazırlayan: Suat Yener

Lütfen kaynak göstererek kullanın. 

Osman Nihat Akın Repertuarı:

 

 Sensin gözümün nûru baharı güneşi Hicazkâr Curcuna Ahmet Refik Altınay
 Ahım gibi âh var mı aceb ahlar içinde Hüzzam Curcuna _
 Bilmem bu gönülle ben nasıl yaşayacağım Hüzzam Aksak Necdet Atılgan
 İçimde bir arzu var"Seninle kaçsam"gibi Hüzzam . _
 Sen arzu ettin bu ayrılık senden eserdir Hüzzam Curcuna Selim Aru
 Sen küçükten böyle hoppa bî-vefâ Hüzzam Aksak Ahmet Râsim Bey
 Sevdâ ona yaklaşma yanarsın tutuşursun Hüzzam Aksak Hüseyin Rifat Işıl
 Seyre daldık gonca-i handânı bir ömür bitti Hüzzam Aksak _
 Akşam güneşi kalkmalı saçlara güller takmalı Kürdîlihicazkâr Curcuna Osman Nihat Akın
 Ben bir yuvasız kuş gibi çamlarda gezerken Kürdîlihicazkâr Türk Aksağı _
 Girdim yârin bahçesine gül dibinde gül-izâr Kürdîlihicazkâr Aksak Osman Nihat Akın
 Gözümden gitmiyor bir dem hayâli Kürdîlihicazkâr Curcuna _
 Kaç yıl yüreğim sızladı âteşlere yandım Kürdîlihicazkâr Sengin Semai Ahmet Refik Altınay
 O güzel başını göğsüme koysan Kürdîlihicazkâr Sofyan _
 Yaşlı gözlerimi kuruttum bu gece Kürdîlihicazkâr Semai-Serbest Kemâl Şâkir Yakar
 Bir ihtimâl daha var o da ölmek mi dersin Nihavent Düyek Osman Nihat Akın
 Biz mey içeriz kalmasa santim kasamızda Nihavent Aksak _
 Geçti hayâl içinde bunca yıl bir gün gibi  Nihavent Düyek Nâhit Hilmi Özeren
 Göze mi geldim sen mi unuttun Nihavent Curcuna _
 Güzel bir göz beni attı bu derin sevdâya Nihavent Curcuna _
 Kalbimdeki son aşka inerken kara perde Nihavent Curcuna Ertuğrul Ş.Araroğlu
 Körfez'deki dalgın suya bir bak göreceksin  Nihavent Türk Aksağı Yahyâ Kemâl Beyatlı
 Sensiz geçen her gün gecelerden de siyahtır Nihavent Aksak Kemâl Şâkir Yakar
 Şu seven kalbin feryâdını duy bir gece olsun Nihavent Curcuna Osman Nihat Akın
 Unutmak kabil mi seni ah ne mümkün Nihavent Curcuna Osman Nihat Akın
 Yine bu yıl Ada sensiz içime hiç sinmedi Nihavent Curcuna Osman Nihat Akın
 Yine aşkı bana dudağınla sun Sultânî Yegâh Curcuna _
 Cevrin yeter artık bu kadar olma sitemkâr Sûznâk Aksak Celâdet Barbarosoğlu
 Ellere uzaktan bak bana yakın gel Sûznâk Aksak Kemâl Şâkir Yakar
 Ne müşkülmüş seni sevmek sana yâr olmak Sûznâk Curcuna _
 Ne gecelerim gece ne günlerim gün oldu Şedaraban Curcuna _
 Bir güneş bahtıma bir gün doğacaktır sanırım Uşşak Curcuna Kemâl Şâkir Yakar